nieuwsvenster surinaamse immigratie

Stichting Eerherstel Mariënburg organiseerde eerste herdenkingsbijeenkomst in Nederland op zondag 30 juli 2023 te Den Haag , op de Algemene Hindoe Basisschool omtrent de opstand en de gevallenen bij de opstand van 30 juli 1902 te plantage Mariënburg. 

Een persbericht gepubliceerd in Dagblad Suriname kunt u hier lezen en het fotoverslag van de bijeenkomst kunt u hier bekijken. 

Een persbericht gepubliceerd door Starnieuws :

Slachting contractarbeiders te Mariënburg herdacht in Den Haag

24 dia's voor 24 gevallen strijders van de opstand van 29  juli 1902 te Mariënburg. Militairen beschoten op 30 juli 1902 de in opstand gekomen plantagearbeiders te Mariënburg. Zestien strijders waren op slag dood, de rest bezweek later aan hun verwondingen. In Nederland is het bloedbad in Den Haag herdacht door de Stichting Eerherstel Mariënburg.

Ambassadeur Rajendre Khargi maakte een 25e dia aan voor alle andere strijders onder wie Tetary, Mathoora, Ramjanee en Rajgaroo. Deze arbeiders kwamen allen op voor betere leef- en werkomstandigheden. Voor wijlen Benjamin Mitrasingh die zich bijzonder heeft ingezet om het massagraf van deze strijders te zoeken, was er een speciale eerbetoon.

Chan Choenni zei in zijn lezing dat dit bloedbad 121 geleden werd aangericht op woensdag 30 juli 1902 onder Hindostaanse contractarbeiders. Mariënburg was toen de grootste suikerplantage in Suriname en eigendom van de Nederlandse Handel-Maatschappij (NHM).  ABNAMRO is de opvolger van NHM.

Op 29 juli 1902 brak een opstand uit onder de contractarbeiders vanwege de verlaging van de al zeer karige lonen. De directeur, James Mavor, werd met houwers om het leven gebracht door een groep woedende contractarbeiders. De agressie tegenover Mavor was naast de wrede uitbuiting van de contractarbeiders, ingegeven door zijn seksueel intimiderende handelingen tegenover vrouwelijke contractarbeiders.  

De autoriteiten arriveerden ter plaatse met 123 bewapende militairen en op 30 juli 1902 werden de daders gearresteerd. Toen  enkele honderden arbeiders, gewapend met houwers en stokken, de arrestanten probeerden te bevrijden, werd met scherp geschoten met als resultaat 24 doden en 65 gewonden. Zestien opstandelingen stierven ter plekke en acht later aan hun verwondingen.

Om de contractarbeiders te intimideren, lieten de autoriteiten de zestien lijken ten toon stellen. Deze werden later op een geheime plaats in een massagraf gestort dat met twee lagen ongebluste kalk werd overgoten. De nabestaanden konden hun dierbaren niet zelf te begraven. De toenmalige beschermheer van de contractarbeiders, Barnet Lyon, protesteerde tevergeefs tegen deze barbaarse begrafenismethode. Tot op heden heeft men dit massagraf niet kunnen lokaliseren.

De Nederlandse regering is bezig in het reine te komen met het slavernijverleden en zijn koloniale geschiedenis. Na 121 jaar is dit onrecht is nog steeds niet hersteld en heeft het gezorgd voor trauma’s, zei Choenni. Sterker nog: dit aspect van de wrede koloniale geschiedenis van Nederland is grotendeels onbekend in brede lagen van de Nederlandse samenleving.

De NHM werd in 1824 opgericht op initiatief van Koning Willem I. Hij was tevens aandeelhouder, waardoor het Koningshuis  medeverantwoordelijk  was voor de daden van de NHM. Noch de Nederlandse regering noch de NHM (thans ABNAMRO) heeft  ooit excuses hiervoor aangeboden. Tevens zijn de Hindostaanse en Javaanse arbeiders uitgebuit en onderdrukt door de NHM en de toenmalige Nederlandse regering.

De Stichting Eerherstel Mariënburg is opgericht om ervoor te zorgen dat dit onderdeel uit de Nederlandse koloniale geschiedenis niet vergeten zal worden. De Stichting eist excuses en als compensatie de renovatie van enkele gebouwen en het fabrieksterrein van Mariënburg. Mariënburg is het symbool van de Hindostaanse en Javaanse contractarbeiders, stelt Choenni. Daar zal een museum worden ingericht en het fabriekscomplex krijgt een toeristische functie.

Bron: Starnieuws d.d. 1 aug 2023

Nieuw, Boek over de contractarbeid in Suriname

klik op artikel voor vergroting)

Drie Hindostaanse verzetsstrijders staan sinds kort voor het Fort Zeelandia in Paramaribo.  Hun namen zijn Mathoora, Ramjanee en Jumpa Rajgaro. Drie strijders die niet bang waren om op te komen voor hun lotgenoten. Het monument werd onthuld ter gelegenheid van de 150-jarige immigratie van de Hindostanen in Suriname.

SLAVERNIJVERLEDEN EN CONTRACTARBEID MEENEMEN IN HERDENKING

Monument ter herdenking van de immigratie van Javaanse contractarbeiders op Mariënburg

Het Amsterdamse gemeenteraadslid Eduard Mangal van DENK heeft een initiatiefvoorstel ingediend bij de Amsterdamse Gemeenteraad waarin wordt gepleit om de geschiedenis van de contractarbeiders  mee te nemen in de herdenking van 150 jaar afschaffing slavernij. Slavernij en contractarbeid zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden, stelt hij, immers contractarbeid is het gevolg geweest van de afschaffing van de slavernij. Hoewel het initiatiefvoorstel pas op 7 juni behandeld zal worden zijn er al wel wat tegengeluiden te horen uit de Afro-Surinaamse gemeenschap. Terwijl de afstammelingen van de contractarbeiders bang zijn dat de geschiedenis van de contractarbeiders vergeten wordt, zijn de afstammelingen van de tot slaaf gemaakten bang dat hun herdenkingsjaar nu ondergesneeuwd zal worden door de herdenking breder te maken.  

documentaire

SURINAMIG maakte een interessante  mini-documentaire over 150 jaar contractarbeid.